rapport over de verschillende vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes in het kader van draagmoederschap
Originele titel
Report of the Special Rapporteur on violence against women and girls, its causes and consequences.
The different manifestations of violence against women and girls
in the context of surrogacy
Inleiding
Op 14 juli 2025 is er een rapport verschenen over verschillende soorten geweld tegen vrouwen en meisjes in het kader van draagmoederschap.
Het rapport is opgesteld onder leiding van Reem Alsalem. Zij is speciaal rapporteur van de Verenigde Naties (VN) voor geweld tegen vrouwen en meisjes, de oorzaken en gevolgen.
Een speciale rapporteurs bij de VN zijn deskundigen die zijn gevraagd onderzoek te doen naar een bepaald onderwerp of land. Van dat onderzoek brengen ze verslag uit aan de secretaris-generaal van de VN of de VN-Mensenrechtenraad.
Samenvatting
Het rapport geeft aan dat draagmoederschap gekarakteriseerd wordt door uitbuiting van en geweld tegen vrouwen en kinderen. Zij stelt ook dat draagmoederschap normen oplegt waarbij het vrouwenlichaam wordt gereduceerd tot gebruiksvoorwerp om geld mee te verdienen en dat hierdoor de mensenrechten van draagmoeders en de kinderen geboren met hulp van draagmoeders geschonden worden.
Overwegingen
Het rapport heeft vooral gekeken naar draagmoederschapspraktijken die deze conclusie ondersteunen. Er wordt geen melding gemaakt in het rapport van draagmoederschap waarbij keuzes zorgvuldig door wensouders en draagouders zijn gemaakt. In deze trajecten wordt er juist in de praktijk veel verbinding tussen wensouders en draagouders gevoeld. Draagmoeders voelen zich sterk en kinderen zijn trots op hun ontstaansgeschiedenis.
Het gebrek aan nationale en internationale regelgeving werken wantoestanden bij draagmoederschap in de hand. Een algeheel verbod is daar niet het antwoord op, menen veel anderen. Het perkt juist het reproductieve recht en de autonomie van vrouwen in die heel bewust kiezen om draagmoeder te zijn voor andere mensen. Het rapport besteed geen aandacht aan dit tegengeluid.
Het is heel belangrijk dat er nationale en internationale regelgeving komt die wensouders en draagouders dwingt goede keuzes te maken in het belang van het kind en de draagmoeder bij draagmoederschap. Een verbod op draagmoederschap zal daarbij niet de oplossing zijn. Goede wetgeving is daarbij niet bedoeld om draagmoederschap te bemoedigen, maar juist om alle betrokkenen beter te beschermen.
